Een verslag van KEC coördinator Annet van Zoonen
‘Stel je wordt morgen zelf in een verpleeghuis opgenomen, wat voel je dan?’ Zo begonnen we de masterclass van Geert Bettinger. Het riep heel wat sterke emoties en gevoelens op. Boosheid, verdriet, onmacht, onrust en nog veel meer. En dan weten wij als zorgmedewerkers al een beetje wat je te wachten staat.. Voor mensen met dementie, die de grip op hun leven aan het verliezen zijn, is dit anders. Boosheid als reactie en dit dan aan alle kanten kenbaar willen maken is dan ook best heel logisch.
We leefden ons nog even verder in. Hoe is het als je eenmaal binnen in het verpleeghuis bent? Geeft het je een gevoel van thuis zijn? En wat ga je missen? De inrichting en het interieur is vaak al heel anders, minder huiselijk, meer functioneel. Hangen er bijvoorbeeld klokken en doen ze het? Hoe liggen de bedden en voelt de deken lekker? En hoe is het om een groot deel van de dag binnen te zijn? Wordt de behoefte om weg te gaan dan niet alleen maar groter? Als je naar buiten bent geweest voor een flinke wandeling en je tegen de regen en wind in bent gelopen, heb je dan niet juist zin om weer naar ‘huis’ te gaan en binnen aan de koffie te zitten? Waarom gebeurt dat in veel gevallen niet elke dag?
Goed om met elkaar bij deze situaties voor mensen met dementie stil te staan. Want zo komt er meer begrip voor het gedrag van de bewoners. Schreeuwen, slaan, weglopen, angstige uitingen, loopdwang etc zijn (soms logische) signalen van de bewoner als reactie op de setting of op de houding van de hulpverlener. Ook apathie is een signaal. Apathische bewoners passen zich stilletjes aan de ongewone situatie in het verpleeghuis aan. Zij kunnen hun gevoel echter niet uiten en daarom is het ook belangrijk om aandacht aan deze bewoners te geven.
De jas van Jan
Dat bracht ons naar het overdenken van onze rol bij het ontstaan en ervaren
van probleemgedrag. We denken vaak als eerste aan het gedrag van de cliënt. Maar
wat is onze eigen rol hierin? Veroorzaken wij juist niet het probleem met onze
regels en afspraken? Hierbij kwam het verhaal van Jan met de jas naar voren.
Jan had een jas gepakt van de CCE-consulent en wilde deze niet meer uit doen.
Hierop werd van alles geprobeerd om Jan te verleiden de jas uit te doen en hem
te dwingen. Maar dit gaf hem alleen maar een onveilig gevoel. De consulent
besloot uiteindelijk zonder jas naar huis te gaan en de jas de volgende dag op
te halen. Het was immers zijn probleem dat hij de jas op de kapstok had
gehangen, niet het probleem van Jan die toevallig een jas vond!
Probeer dus te kijken met een open blik en leef je in het perspectief van de bewoner in. Wiens probleem is het nu werkelijk?
Wat was het een fantastische ervaring om in de 3 uur durende masterclass zelf te gaan voelen waar problemen vandaan komen. Geert Bettinger wist iedereen te boeien, met veel praktische voorbeelden en het opbouwen van het inlevingsvermogen in de bewoner met dementie.
