Al dertien jaar werkt Alieke Verburg als psycholoog in de ouderenzorg; een bewuste keuze toen ze tijdens haar opleiding ontdekte hoe uitdagend het werken met ouderen is.
‘De ouderenzorg is divers, vaak complex en vooral heel veelzijdig’ vertelt Alieke. ‘Veel aandoeningen en ziektebeelden komen voorbij, zoals persoonlijkheidsproblematiek, schizofrenie, autisme en stemmings- en angststoornissen. Ik probeer altijd weer ‘de puzzel’ compleet te maken. Het liefst samen met andere zorgverleners, juist met elkaar een oplossing vinden spreekt me aan. Het is een belangrijke troef voor succes. In mijn werk maar ook als KEC consulent.
Vanaf het begin is Alieke betrokken bij KEC. Vooral de laagdrempeligheid van KEC vindt ze goed. ‘Je kunt op een hele toegankelijke en makkelijke manier de expertise van anderen leren kennen en inzetten.’ Als KEC consulent kreeg ze, meestal in teams van twee tot drie andere KEC consulenten, meerdere aanvragen. ‘Agressie komt vaak voor als het gaat om probleemgedrag. Daar krijgen we bij het KEC veel aanvragen voor. ‘In het verpleeghuis staat veiligheid voorop, niet alleen voor de bewoners maar ook voor het zorgteam. Zo’n team heeft vaak al van alles geprobeerd en loopt soms vast. In dat geval is het fijn om iemand mee te laten kijken om te zien of er afslagen gemist zijn of om een andere invalshoek te bekijken.’
‘Wat me aanspreekt bij een KEC consult is dat er een kop en een staart aan zit. Consulten kunnen langere tijd duren, maar er is altijd een begin en een eind en elk consult wordt afgesloten met een evaluatie. Dat een frisse blik helpend kan zijn is sinds de start van KEC al meerdere keren aangetoond. Het is echt jammer als een situatie compleet uit de hand loopt, terwijl een frisse blik juist helpend had kunnen zijn. KEC laat zien dat het juist goed is om hulp in te roepen. Ik vond het bijvoorbeeld zelf heel fijn om hulp te krijgen van een agressie preventie coach vanuit KEC, toen ik op mijn werk te maken had met een lastige situatie.’
Alieke heeft inmiddels ook ervaren hoe zinvol VIO (Video Interventie Ouderenzorg) kan zijn, via één van de aanvragen die ze zelf bij KEC gedaan had. ‘Het is mooi om te zien hoe het leerproces met een zorgteam verloopt. Samen worden er dan al gauw stappen gezet, al zijn ze soms klein. Op nul beginnen en opnieuw kijken hoe je om kunt gaan met een situatie is verhelderend. En dat werkt het beste als een situatie nog niet is geëscaleerd. Het begint dan met een analyse; wordt het gedrag getriggerd van binnen of van buitenaf? Het uitpluizen van een situatie is dan ook een belangrijke eerste stap. En ook heel belangrijk is om goed te kijken naar hoe de communicatie met de cliënt verloopt. De basisregels van contact maken kent iedereen wel. Zoals iemand bij de naam roepen, op dezelfde hoogte gaan zitten, oogcontact maken en iemand even aanraken. Veel zorgmedewerkers doen het al onbewust. Maar als je hen echt bewust maakt van deze stappen, dan merk je dat je veel makkelijker kunt teruggrijpen naar een vorige stap als je het contact verliest. Terug naar de basis van opnieuw zoeken, hebben en houden. Door middel van VIO kun je later terugkijken en zien waar het mis ging en waar het contact weer werd opgepakt. VIO legt vooral de nadruk op wat er goed gaat en wat er al wel is binnen een team’.
Inmiddels hoort Alieke steeds vaker de naam van KEC rondzingen in haar dagelijkse praktijk. ‘Zou KEC misschien een oplossing kunnen bieden? Het is mooi dat KEC steeds meer bekendheid heeft. Voorheen zag een zorgteam het misschien een beetje als falen als ze er zelf niet uitkwam. Nu kan een zorgteam ervaren hoe succesvol het kan zijn om problemen te delen en om samen aan de slag te gaan om er een oplossing voor te zoeken.’